นิทรรศการขุมทรัพย์โลกสีเขียว (Green treature exhibition)

สถานที่จัดแสดง : ชั้น 4 อาคาร 4 ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ท้องฟ้าจำลอง กรุงเทพฯ

บนโลกสีเขียวที่กว้างใหญ่มีเรื่องราวที่หลากหลายของสิ่งมีชีวิตโดยเฉพาะพืช ที่มีความสัมพันธ์กับมนุษย์ เปรียบเหมือนขุมทรัพย์ของสิ่งมีชีวิตที่ให้ทุกคนเข้าไปค้นหาและเรียนรู้ด้วยตัวเอง นิทรรศการจัดแสดงโดยการนำตัวอย่างจริงทั้งพืชและสัตว์สตัฟฟ์ ทำให้รู้สึกเหมือนเข้าไปอยู่จริงในธรรมชาติ

โซนของการจัดแสดง 8 โซนได้แก่

  1. สัณฐานวิทยาของพืช
  2. วิวัฒนาการของพืช
  3. โครงสร้างของพืช
  4. ไลเคน + BIO SCIENCE LAB
  5. พืชคือชีวิต
  6. เปิดโลกบรรจุภัณฑ์
  7. พืชกับสิ่งแวดล้อม
  8. ความหลากหลายทางชีวภาพ

โซนที่ 1 สัณฐานวิทยาของพืช

1. หอพรรณไม้เป็นสถานที่เก็บรวบรวมพันธุ์พืชเพื่อเป็นแหล่งศึกษาวิจัยพืช บริเวณโซนนี้จึงจัดแสดงให้เห็นการเก็บรวบรวมเมล็ดพันธุ์พืชหลากหลายชนิด พันธุ์ไม้แห้งและตัวอย่างของพืชที่ใช้การดอง

2. พืชเฉพาะถิ่น เป็นพืชที่มีการกระจายพันธ์บริเวณพื้นที่จำกัดที่มีสภาวะอากาศเฉพาะ ส่วนพืชต่างถิ่นรุกรานเป็นหนึ่งในความหายนะของความหลากหลายทางชีวภาพ เนื่องจากเมื่อพืชรุกรานกระจายในธรรมชาติแล้ว ทำให้พืชเฉพาะถิ่นสูญพันธ์ และส่งผลต่อความสมดุลของระบบนิเวศในบริเวณนั้น

โซนที่ 2 วิวัฒนาการของพืช

1. วิวัฒนาการของพืช เริ่มต้นจากพืชที่ไม่มีเนื้อเยื่อลำเลียง พืชมีเนื้อเยื่อลำเลียงแต่ไม่มีเมล็ด พืชเมล็ดเปือย และวิวัฒนาการสูงสุดคือพืชดอก ที่มีราก ใบ ลำต้นที่แท้จริง มีระบบท่อลำเลียงเจริญดี มีอวัยวะสืบพันธุ์คือ ดอก

2. คาร์ล ลินเนียส เป็นบิดาแห่งอนุกรมวิธาน คิดค้นระบบในการจำแนกหมวดหมู่ของสิ่งมีชีวิตและได้มีการตั้งชื่อทางวิทยาศาสตร์ (Scinetific name) ให้กับพืชและสัตว์

โซนที่ 3 โครงสร้างของพืช และการสังเคราะห์แส

1. โครงสร้างของพืช ประกอบด้วย ราก ลำต้น ใบ ดอก ผล ที่มีหน้าที่สำคัญในการเจริญเติบโตของพืช

2. การสังเคราะห์แสงของพืช เกิดขึ้นส่วนมากบริเวณใบที่มีสารรงควัตถุหรือสารสีคลอโรฟิลล์ที่ดูดซับแสง เพื่อให้พืชนำไปใช้สร้างอาหารต่อไป

3. การลำเลียงน้ำของพืช โดยน้ำแพร่ผ่านทางท่อลำเลียงน้ำของพืช ทำให้น้ำสามารถลำเลียงน้ำไปยังส่วนต่างๆ ของพืชได้

4. วงปีต้นไม้ เกิดจากการเจริญทางด้านข้างของพืชใบเลี้ยงคู่ ทำให้เห็นเป็นเส้นรอบวงที่บ่งบอกถึงการเจริญเติบโตของต้นไม้ในแต่ละปี ทำให้สามารถใช้ในการคาดคะเนอายุของต้นไม้ได้

โซนที่ 4 ไลเคน + BIO SCIENCE LAB

1. ไลเคน เป็นสิ่งมีชีวิตที่เกิดจากการอยู่รวมกันแบบพึ่งพาอาศัยระหว่างราและสาหร่ายหรือสิ่งมีชีวิตที่สังเคราะห์แสงได้ ไลเคนสามารถนำมาใช้ตรวจสอบมลพิษทางอากาศได้ เนื่องจากไลเคนมีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของมลภาวะทางอากาศอย่างมาก โดยบริเวณที่พบไลเคนกลุ่มที่อ่อนไหวมาก แสดงว่าอากาศบริเวณนั้นบริสุทธิ์มาก เป็นต้น

2. BIO Science LAB มุมสำหรับทำกิจกรรมการทดลองทางวิทยาศาสตร์ (Science Corner)

โซนที่ 5 พืชคือชีวิต

พืชมีความสัมพันธ์กับมนุษย์อย่างมาก โดยเราใช้งานในรูปแบบผลิตภัณฑ์ต่างๆที่ได้จากพืช เช่น แป้ง น้ำมัน น้ำผลไม้ รวมทั้งบรรจุภัณฑ์จากพืช เช่น นำใบตองมาห่ออาหารหรือขนม สิ่งของต่างๆ อย่าง เครื่องจักสาน เสื้อผ้า เก้าอี้ เป็นต้น นอกจากนี้พืชยังสามารถใช้ในการสร้างบ้านเป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์อีกด้วย

โซนที่ 6 เปิดโลกบรรจุภัณฑ์

นิทรรศการชั่วคราวที่ได้รับความร่วมมือจากสถาบันการจัดการบรรจุภัณฑ์และรีไซเคิลเพื่อสิ่งแวดล้อม สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

บรรจุภัณฑ์ที่เราใช้กัน ส่วนใหญ่แบ่งได้เป็น 5 ประเภท คือ แก้ว กระดาษ พลาสติก กระป๋อง และกล่องเครื่องดื่ม โดยบรรจุภัณฑ์ที่ใช้แล้วสามารถแยกส่วนเป็นวัสดุนำกลับมารีไซเคิลเป็นบรรจุภัณฑ์ใหม่ได้

โซนที่ 7 พืชกับสิ่งแวดล้อม

พืชมีความสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม โดยเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศ ทำให้ระบบมีความสมดุลตามธรรมชาติ พืชเป็นแหล่งอาหารของสิ่งมีชีวิต และยังช่วยดูดซับมลพิษในอากาศ อย่างก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และปล่อยก๊าซออกซิเจนเพื่อใช้ในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต

โซนที่ 8 ความหลากหลายทางชีวภาพ

1. ความหลากหลายทางชีวภาพของสิ่งมีชีวิต นอกจากพืชแล้ว สัตว์เป็นเป็นสิ่งมีชีวิตที่ทำให้ระบบนิเวศมีความสมดุล การดังนั้นจึงต้องมีการเก็บรักษาสิ่งมีชีวิตนิยมทำใน 2 รูปแบบ คือ การดองเปียก และการสตัฟฟ์แห้ง โดยการดองเปียกจะนิยมทำให้สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก สัตว์ทะเลและปลา ส่วนการสตัฟฟ์แห้งจะนิยมทำในกลุ่มแมลง สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมและนก

2. ธนาคารพันธุ์พืช เมล็ดพันธุ์พืชเปรียบเสมือนแหล่งเก็บรวบรวมส่วนประกอบของกิ่ง ใบ ดอก ผล หรือลักษณะของต้นไม้ทั้งต้น ดังนั้นปัจจุบันจึงมีธนาคารพันธุ์พืชที่ทำหน้าที่เก็บรักษาเมล็ดพืช เพื่ออนุรักษ์พันธุ์พืชจากทั่วโลกที่มีแนวโน้มอาจจะสูญพันธุ์ในอนาคต

3. พืชสมุนไพร มีประโยชน์ทางการแพทย์ต่างๆมากมาย แต่ก็อาจจะกลายเป็นยาพิษที่อันตรายได้ถ้าใช้ปริมาณมากเกินไป หรือไม่ถูกวิธี ดังนั้นถ้าไม่แน่ใจควรปรึกษาแพทย์ก่อนนำมารับประทานจริง

4. สารพัดพืช น่ารู้ พืชมีทั้งประโยชน์และอันตรายต่างๆ โดยเฉพาะพิษของพืช ที่พืชผลิตขึ้นมาเพื่อปกป้องตัวเอง แต่ถ้าเราจะนำพืชเหล่านี้มาใช้จึงควรรู้ว่าส่วนไหนที่นำมากินได้ ส่วนไหนที่มีความเป็นพิษต่อร่างกาย